Ένα από τα πλέον συζητημένα γυναικολογικά ζητήματα είναι το Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOC). Θέμα το οποίο απασχολεί σοβαρά την έφηβη και ενήλικη γυναίκα και το οποίο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αιτίες γυναικείας υπογονιμότητας, πλήττοντας περίπου το 5-10% των γυναικών κατά την διάρκεια της αναπαραγωγικής τους ηλικίας (18-45 ετών).
Πολυκυστικές Ωοθήκες & Διάγνωση.
Σύμφωνα με τα κριτήρια του Rotterdam για να χαρακτηριστεί μία ασθενής ως φέρουσα το σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών, χρειάζεται να γίνει διάγνωση με υπερηχογράφημα και εξετάσεις αίματος οι οποίες γίνονται από την 1η ως την 15η ημέρα του κύκλου, με σκοπό τον ορμονικό προσδιορισμό συγκεκριμένων ορμονών.
Τα κριτήρια που θα πρέπει να φέρει η ασθενής είναι τα ακόλουθα:
- Να παρουσιάζουν οι ωοθήκες της πολυκυστική ηχομορφολογία.
- Να παρουσιάζει διαταραχές κύκλου με σπάνια ή αραιή ωοθυλακιορρηξία.
- Βιοχημικά ή κλινικά σημεία υψηλής συγκέντρωσης ανδρογόνων (υπερτρίχωση, δασυτριχισμός).
- Αυξημένο σωματικό βάρος.
- Λιπαρότητα στο δέρμα.
- Επιμένουσα ακμή.
- Αποβολές.
- Προβλήματα υπογονιμότητας.
- Μελαγχρωστική ακάνθωση (πεπαχυσμένο και σκούρο δέρμα στον αυχένα και στις μασχάλες).
Επιπλέον χρειάζεται να αποκλειστούν παθολογικές καταστάσεις οι οποίες προκαλούν παρόμοια συμπτώματα, όπως η συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων, το σύνδρομο Cyshing, οι όγκοι ωοθήκης, το προλακτίνωμα και οι θυρεοειδοπάθειες.
Εφόσον μία γυναίκα έχει την πλήρη εικόνα του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών και αδυνατεί να κάνει ωορρηξία, συμπεραίνουμε πως η φυσιολογική σύλληψη καθίσταται δύσκολη χωρίς την απαραίτητη ιατρική υποστήριξη.
Μια έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της νόσου βοηθά την γυναίκα να επιτύχει εγκυμοσύνη με ποσοστό επιτυχίας 90%, στην περίπτωση φυσικά που δεν συντρέχουν άλλοι σοβαροί παράγοντες οι οποίοι συμβάλουν στην υπογονιμότητα.
ΣΠΩ – Αντιμετώπιση και Θεραπεία
Η θεραπεία του ΣΠΩ, εξαρτάται από τα συμπτώματα και τα αναπαραγωγικά πλάνα της ασθενούς.
Οι γυναίκες που παρουσιάζουν περίσσεια βάρους – το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως “αντίσταση στην ινσουλίνη”- μπορούν με καθημερινή άσκηση (τουλάχιστον 40 λεπτά την ημέρα) και απώλεια βάρους και με αλλαγή των διαιτητικών συνηθειών (χαμηλογλυκαιμική δίαιτα), να βελτιώσουν τον μεταβολισμό της ινσουλίνης και να αποκαταστήσουν την ωορρηξία τους.
Τόσο η ακμή όσο και η υπερτρίχωση, αντιμετωπίζονται με τη χορήγηση αντισυλληπτικών χαπιών και αντιανδρογόνων, σε συνδυασμό με μεθόδους αποτρίχωσης με Laser για την απομάκρυνση της ανεπιθύμητης τριχοφυίας.
Στην περίπτωση που η ασθενής παρουσιάζει ανωμαλία στον κύκλο της εμμήνου ρύσεως , τότε μπορεί να της χορηγηθούν αντισυλληπτικά δισκία ή και προγεστερόνη.
Εφόσον δεν εμφανίζει καθόλου ωορρηξία τότε θα χρειαστεί να λάβει ωορρηκτικά σκευάσματα, όπως κιτρική κλομιφαίνη ή Συνθετική Ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη.
Η ουσία αυτή δρα ως «αντιοιστρογόνο» και αναγκάζει κατ’ αυτόν τον τρόπο την υπόφυση να λειτουργήσει πιο δυναμικά και να εκκρίνει ορμόνες που θα διεγείρουν την ωοθήκη.
Η θεραπεία με ενέσεις Συνθετικής Ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης μπορεί να είναι απαραίτητη μετά από 3 – 6 κύκλους ατυχούς προσπάθειας για την επίτευξη μίας εγκυμοσύνης.
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως εφόσον η ουσία αυτή συνδυαστεί με χαμηλή δόση κορτιζόνης, αυξάνονται ακόμα περισσότερο τα ποσοστά σύλληψης.
ΣΠΩ & Επίμονες Καταστάσεις
Σε επίμονες καταστάσεις του ΣΠΩ, μπορούν να εφαρμοστούν με μεγάλη επιτυχία λαπαροσκοπικές διαδικασίες, όπως η διάτρηση ωοθηκών ή αλλιώς λαπαροσκοπικό Drilling ωοθηκών.
Κατά την επέμβαση αυτή ουσιαστικά δημιουργούνται μικρές οπές στην επιφάνεια των ωοθηκών. Μετά το χειρουργείο δε χρειάζεται παραμονή στο νοσοκομείο, ενώ η ασθενής δεν έχει πόνους μετεγχειρητικά, δε δημιουργεί συμφύσεις και παρουσιάζει αποτελεσματικότητα που ξεπερνά το 85%.
Με άλλα λόγια, με μία απλή χειρουργική παρέμβαση είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε μόνιμα το πρόβλημα της ωοθυλακιορρηξίας και να αυξήσουμε σημαντικά τα ποσοστά γονιμότητας της ασθενούς.
Οι γυναίκες που υποβάλλονται σε θεραπεία για το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών αλλά εξακολουθούν να μην μπορούν να συλλάβουν με φυσικό τρόπο, συχνά στρέφονται στις τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, στις οποίες περιλαμβάνεται η εξωσωματική γονιμοποίηση, καταγράφοντας υψηλά ποσοστά εγκυμοσύνης.
Η διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να προκαλεί άγχος και αναστάτωση. Η γυναίκα όμως πρέπει να αναλογιστεί πως εφόσον ενημερωθεί σωστά, προβεί στις απαραίτητες εξετάσεις και λάβει το σωστό θεραπευτικό πλάνο, η επίτευξη υγιούς εγκυμοσύνης είναι απλά το αναμενόμενο αποτέλεσμα.
